ශු.ජපමාලය යනු කතෝලික ධර්මයේ හදවත බඳු වූ යාච්ඥා ක්‍රමයකි.
එය ශුද්ධ වූ ඩොමිනික් තුමාට මරියතුමිය විසින් හෙළිදරව් කරන ලද බවට විශ්වාස කෙරෙන අතර, එතැන් පටන් බොහෝ සාන්තුවරයන් සහ භාග්‍යවතුන් මෙම භක්ති ක්‍රමය තවදුරටත් ලොවට ප්‍රචලිත කිරීමටත්, එහි බලය ඔප්පු කිරීමටත් තම ජීවිතය කැප කර ඇත.
ඔවුන්ගේ කතාවලින් ජපමාලයේ ඇති අධ්‍යාත්මික ගැඹුර සහ එහි විස්මිත බලය මනාවට පැහැදිලි වේ.
ශුද්ධ වූ ඩොමිනික් (Saint Dominic – 1170-1221): ශු.ජපමාලයේ ආරම්භකයා
ජපමාලයේ ඉතිහාසය සඳහන් කරන විට ශුද්ධ වූ ඩොමිනික් තුමාට හිමිවන්නේ අග්‍රගණ්‍ය ස්ථානයකි. 13 වන සියවසේදී ඇල්බිජෙන්සියානු මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය (Albigensian heresy) ප්‍රබලව පැතිරී තිබූ යුගයක, ඔහු ධර්මදූත සේවයේ නිරත විය.
මෙම මිථ්‍යාදෘෂ්ටියට එරෙහිව සටන් කිරීමට ප්‍රමාණවත් බලයක් නොමැති බව ඔහුට දැනුණු විට, ඔහු කන්‍ය මරියතුමියට දැඩි ලෙස යාච්ඤා කළේය. එවිට, මරියතුමිය ඔහුට දර්ශනය වී, මෙම මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය පරාජය කිරීමටත්, ආත්මයන් ගලවා ගැනීමටත් බලවත් ආයුධයක් ලෙස ජපමාලය හඳුන්වා දුන් බවට විශ්වාස කෙරේ.
ඩොමිනික් තුමා ජපමාලය භාවිතා කරමින් ධර්මදූත සේවයේ නිරත වූ අතර, එය මිථ්‍යාදෘෂ්ටිකයන් අතර විශ්වාසය වර්ධනය කිරීමට මහත් උපකාරයක් විය. ඔහු ජපමාල පන්ති (decades) 15 (වර්තමානයේ අභිරහස් 15) සහ ඊට අදාළ අභිරහස් මෙනෙහි කිරීමේ ක්‍රමය ස්ථාපිත කළේය.
ඔහු “ධර්මදූත දේශකවරුන්ගේ නිකාය” (Order of Preachers – Dominican Order) ද ආරම්භ කළ අතර, ඔවුන් ජපමාලය ප්‍රචාරය කිරීමට මහත් සේවයක් කළහ.
ආශිර්වාද ලත් ඇලන් ඩි ලා රෝච් (Blessed Alan de la Roche – 1428-1475): ජපමාලය නැවත පණගැන්වූ තාපස තුමන්
ශුද්ධ වූ ඩොමිනික් තුමාගේ කාලයෙන් පසු, ජපමාලයේ භක්තිය යම් දුරකට අඩුවී තිබුණි.
15 වන සියවසේදී, ඩොමිනිකානු නිකායේ තාපසයෙකු වූ ආශිර්වාද ලත් ඇලන් ඩි ලා රෝච්, ජපමාලය නැවත පණගැන්වීමට මහත් වෙහෙසක් ගත්තේය. ඔහුට මරියතුමිය දර්ශනය වී, ජපමාලයට භක්තියෙන් යාච්ඤා කරන අයට ලැබෙන පොරොන්දු 15 හෙළිදරව් කළ බවට විශ්වාස කෙරේ.
ඔහු Confraternities of the Rosary පිහිටුවා, එහි භක්තිය ප්‍රචාරය කිරීමට මහත් පරිශ්‍රමයක් දැරීය. ඔහුගේ දේශනා සහ ලේඛන ජපමාලයට නැවත ජීවය දීමට මහත් පිටිවහලක් විය.
ශුද්ධ වූ පියුස් V පාප් වහන්සේ (Pope St. Pius V – 1504-1572): ලෙපාන්තෝ සටනේ ජයග්‍රහණය සහ ජපමාලය
16 වන සියවසේදී ඔටෝමාන් අධිරාජ්‍යය යුරෝපය ආක්‍රමණය කිරීමට සූදානම් වෙමින් සිටියේය. 1571 දී, යුරෝපීය කිතුනු හමුදා සහ ඔටෝමාන් නාවික හමුදාව අතර ලෙපාන්තෝහිදී (Lepanto) දරුණු නාවික සටනක් ඇති විය.
ශුද්ධ වූ පියුස් V පාප් වහන්සේ, මෙම සටනට පෙර යුරෝපය පුරා සිටින කිතුනුවන්ට ජපමාලය භක්තියෙන් යාච්ඤා කරන ලෙසට නියෝග කළේය. කිතුනු හමුදා විශ්මිත ජයග්‍රහණයක් ලැබූ අතර, පාප් වහන්සේ මෙම ජයග්‍රහණය ජපමාල යාච්ඤාවේ බලයට ආරෝපණය කළේය.
එතුමා ඔක්තෝබර් 7 වන දින “ජපමාලයේ අප ස්වාමිදූගේ මංගල්‍යය” (Feast of Our Lady of the Rosary) ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කළේය. මෙය ජපමාලය කතෝලික ලෝකයේ තවදුරටත් ප්‍රචලිත වීමට මහත් පිටිවහලක් විය.
ශුද්ධ වූ ලුවී ඩි මොන්ට්ෆෝර්ට් (Saint Louis de Montfort – 1673-1716): මරියතුමියට සැබෑ භක්තියක්‌ දැක්වූ ගුරුතුමා
ශුද්ධ වූ ලුවී ඩි මොන්ට්ෆෝර්ට් යනු මරියතුමියට ඇති භක්තිය පිළිබඳව ගැඹුරින් ලියූ සහ දේශනා කළ ප්‍රංශ සාන්තුවරයෙකි.
ඔහුගේ වඩාත් ප්‍රසිද්ධ කෘතිය වන “මරියතුමියට සැබෑ භක්තිය පිළිබඳ නිබන්ධනය” (True Devotion to Mary) තුළ, ඔහු ජපමාලයේ ඇති වැදගත්කම සහ එහි අධ්‍යාත්මික බලය පිළිබඳව විස්තරාත්මකව සඳහන් කරයි. ඔහු ජපමාලය, ජේසුස් වහන්සේ වෙත ළඟා වීමට ඇති සරලම හා ඵලදායීම මාර්ගයක් ලෙස දුටුවේය.
ඔහුගේ ලේඛන ජපමාලය පිළිබඳ භක්තියට අදටත් ලොව පුරා බලපෑම් කරයි.
භාග්‍යවත් බාර්ටෝලෝ ලෝන්ගෝ (Blessed Bartolo Longo – 1841-1926): ජපමාලයේ අපෝස්තුළුවරයා
බාර්ටෝලෝ ලෝන්ගෝගේ ජීවිතය පාපයෙන් ගැලවීම, පසුතැවීම සහ ජපමාලයට ඇති අපරිමිත කැපවීම පිළිබඳ කදිම ආදර්ශයකි.
තරුණ වියේදී දැඩි ලෙස කතෝලික විශ්වාසයෙන් ඈත් වී, සාතන්වාදී අදහස්වලට පවා නැඹුරු වූ ඔහු, පසුව පරිවර්තනය වී, තම ජීවිතයම ජපමාල භක්තියට කැප කළේය. ඔහු ඉතාලියේ පොම්පෙයි නිම්නයේ “ජපමාලයේ අප ස්වාමිදූගේ සිද්ධස්ථානය” (Sanctuary of Our Lady of the Rosary of Pompeii) ඉදිකළ අතර, අසරණයන්ට සහ අනාථ දරුවන්ට සේවය කළේය.
“ජපමාලය ප්‍රචාරය කරන ඕනෑම අයෙක් ගැලවෙනු ඇත” යන ආනුභාවයෙන් යුතුව ක්‍රියා කළ ඔහු, “ජපමාලයේ අප ස්වාමිදූගේ අපෝස්තුළුවරයා” (Apostle of the Rosary) ලෙස හැඳින්වේ.
ඔහුගේ උරුමය අදටත් ජපමාලයේ බලය සහ පුණ්‍ය කටයුතුවල වැදගත්කම ලොවට සිහිපත් කරයි.
ශුද්ධ වූ දෙවන ජුවාම් පාවුළු පාප් වහන්සේ (Pope St. John Paul II – 1920-2005): නූතන යුගයේ ජපමාලයේ පුනරුදය.
නූතන යුගයේ ජපමාලය නැවත ජනප්‍රිය කිරීමට ශුද්ධ වූ දෙවන ජුවාම් පාවුළු පාප් වහන්සේ මහත් දායකත්වයක් දුන් සේක.
2002 දී එතුමා විසින් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද “රෝසාරියුම් වර්ජිනිස් මාරියේ” (Rosarium Virginis Mariae – The Rosary of the Virgin Mary) නම් අපෝස්තලික ලිපියෙන්, එතුමා ජපමාලයට “ආලෝක අභිරහස්” (Luminous Mysteries) එක් කළේය.
එතුමා ජපමාලය “ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ මුහුණ දෙස මරියතුමිය සමඟ බැලීමක්” ලෙසින්ද හැඳින්වීය. එතුමාගේ පෞද්ගලික ජීවිතයේද ජපමාලයට විශාල ස්ථානයක් හිමි වූ අතර, ඔහු නිතරම එය යාච්ඤා කරන ලෙස ඇදහිලිවන්තයන්ට උනන්දු කළේය.
මෙම සාන්තුවරයන්ගේ සහ භාග්‍යවතුන්ගේ ජීවිත කතා ජපමාලයේ සදාකාලික වැදගත්කම, එහි අධ්‍යාත්මික බලය සහ එය තුළින් දෙවියන් වහන්සේගේ කරුණාව අත්විඳිය හැකි ආකාරය පිළිබඳව අපට කියා දෙයි.
ඔවුන් ජපමාලය හුදු යාච්ඥාවක් නොව, ජීවිතය වෙනස් කළ හැකි, පාපයෙන් මුදවා ගත හැකි සහ ගැලවීම කරා මඟ පෙන්විය හැකි බලවත් මෙවලමක් ලෙස ලෝකයට පෙන්වා දුන් සේක.
